Rozpoczyna się czas Adwentu, czas bardzo szczególny. Poniżej garść informacji, które pozwolą lepiej zrozumieć specyfikę tego okresu liturgicznego, jego znaczenie, a przede wszystkim pozwolą nam lepiej przeżyć dni tegorocznego adwentowego oczekiwania na przyjście Pana.

Adwent to czas radosnego oczekiwania na przyjście Jezusa. Rozpoczyna się on od pierwszych nieszporów w niedzielę po uroczystości Chrystusa Króla czyli między 29 listopada a 3 grudnia. Trwa on od 23 do 28 dni, z których cztery zawsze są niedzielami. Adwent kończy się wigilią Bożego Narodzenia. Pierwsza niedziela Adwentu zawsze rozpoczyna nowy rok liturgiczny w Kościele.

Znaczenie słowa:

Adwent jest wyjątkowym czasem dla chrześcijan. Słowo 'adwent' pochodzi od łac. advenio - przychodzić (gr. epifaneia, parusia - przyjście, objawienie). Dla starożytnych rzymian słowo to, oznaczało oficjalny przyjazd cezara. Dla nas chrześcijan to radosny czas przygotowania na przyjście naszego Pana Jezusa Chrystusa.

Krótka historia:

Pierwsze ślady obchodzenia Adwentu spotykamy w IV w. między innymi w liturgii galijskiej i hiszpańskiej. Z pewnością Adwent nie istniał zanim zaistniała stała data świąt Narodzenia Pańskiego. Została ona wyznaczona dopiero w II połowie IV wieku na dzień zimowego przesilenia tj. 25 grudnia. W tym to dniu w cywilnym kalendarzu rzymskim obchodzono Dzień Narodzin Słońca Niezwyciężonego (co za aluzja do narodzin Chrystusa!) Pewne jest, że przed 354 r. Boże Narodzenie pojawiło się w kalendarzu, zredagowanym przez sekretarza pap. św. Damazego. W Hiszpanii pierwsze wzmianki o przygotowaniu do obchodu Narodzenia Pańskiego (choć nie jest ono określane mianem Adwentu) pochodzą z roku 380. Kanon 4 synodu w Saragossie, który odbył się w tym roku, poleca wiernym, aby od dnia 17 grudnia do Epifanii (6 stycznia) gorliwie gromadzili się w kościele, nie opuszczając ani jednego dnia. W Rzymie okres przygotowania do Narodzenia Pańskiego został wprowadzony dopiero w drugiej połowie VI wieku. Adwent miał tu charakter liturgicznego przygotowania na radosne święta Narodzenia Pańskiego, ze śpiewem Alleluja, Te Deum laudamus, z odpowiednim doborem czytań i formularzy, bez praktyk pokutnych. Od czasów św. Grzegorza Wielkiego (590-604) Adwent w Rzymie obejmował już 4 tygodnie. Był to czas bezpośredniego, liturgicznego przygotowania na obchód pamiątki historycznego przyjścia Chrystusa. Na początku IX w. Adwent nabiera także charakteru eschatologicznego - staje się czasem przygotowania na ostateczne przyjście Chrystusa. W wyniku połączenia tradycji gallikańskiej i rzymskiej ukształtował się Adwent, jaki przeżywamy do dziś - liturgicznie rzymski, a ascetycznie gallikański (kolor fioletowy, bez Gloria i Te Deum). Formę tę rozpowszechniały klasztory benedyktyńskie i cysterskie. W XIII w. znana ona była już w całym Kościele, do czego przyczyniły się nowe zakony, zwłaszcza franciszkanie. Teksty liturgiczne Adwentu ukazują postacie Starego i Nowego Testamentu, przez których życie i działalność Bóg zapowiadał i przygotowywał świat na przyjście Jego Syna, m.in. Maryję, Jana Chrzciciela, Izajasza.

Szczególny nastrój okresu Adwentu:

Oczekiwanie na przyjście Chrystusa w sercach wiernych wzbudza radość, gdyż jest oczekiwaniem na przyjście Jezusa. Dlatego też Adwent jest nie tyle czasem pokuty, ile raczej czasem pobożnego i radosnego oczekiwania. Jednak żeby go godnie przeżyć każdy wierny powinien przygotować się na tę chwilę. Warto więc powziąć stosowne postanowienia, wzmacniające naszą wolę, mając na względzie słowa Pana: 'uważajcie na siebie, aby wasze serca nie były ociężałe wskutek obżarstwa, pijaństwa i trosk doczesnych, żeby ten dzień nie przyszedł na was znienacka; jak potrzask' (Łk 21, 34).

Dwa znaczenia adwentowego oczekiwania:

1. Najpierw wspominamy oczekiwanie na pierwsze, historyczne przyjście Jezusa - Boże Narodzenie. Łączyny się z tymi wszystkimi pokoleniami ludzi sprawiedliwych z czasów Starego Testamentu, którzy przez wieki oczekiwali na przyjście Mesjasza. Nasze myśli biegną ku zbliżającym się świętom - pamiątce narodzin Jezusa.

Liturgia adwentowa ukazuje tych świętych, którzy poprzedzili lub przepowiadali przyjście Mesjasza. Bóg już po grzechu pierworodnym obiecał, że przyjdzie 'Potomek' Niewiasty, który zgładzi grzechy i szatana. Naród wybrany przez wieki z nadzieją oczekiwał spełnienia tej obietnicy. Jan Chrzciciel stał się głosem wołającym, który zapowiadał przyjście Oblubieńca.

2. Jednocześnie nasze myśli biegną ku przyszłości - przypominamy sobie, że kiedyś Jezus ponownie przyjedzie na ziemię, by zakończyć bieg historii zbawienia, usunąć zło i zakrólować nad całym światem. Nastąpi wówczas tzw. 'Paruzja' - powtórne (drugie) przyjście Jezusa na ziemię.

Okres adwentu ma dwie części:

• Pierwsza część Adwentu obejmuje czas od pierwszej niedzieli Adwentu do 16 grudnia, kiedy czytane są teksty biblijne, zapowiadające powtórne przyjście Zbawiciela na końcu świata i przygotowujące do spotkania z Chrystusem Sędzią.

• Druga część od 17 do 24 grudnia, to bezpośrednie przygotowanie do świąt Bożego Narodzenia.

Symbolika Adwentu:

Roraty: (od łac. 'rorate' co znaczy 'tęsknić' ) - Są to Msze święte ku czci Najświętszej Maryi Panny, na pamiątkę tego, że przyjęła Ona nowinę od archanioła Gabriela zwiastującego, iż zostanie Matką Syna Bożego i utęsknieniem czekała na Jego narodzenie. Roraty poprzedzone są procesją z lampionami i odprawiane są o wschodzie Słońca. 

Świeca Maryjna 'Roratka' - przypomina nam, iż wzorem oczekiwania na przyjście Jezusa i przewodniczką jest Maryja - Matka Boża. Wpatrujemy się w Nią, gdyż to Ona w szczególny sposób oczekiwała Jezusa. Ona poprzez swoje 'niech mi się stanie', uczy nas posłuszeństwa Słowu w wierze.

Schody adwentowe - symbol nadchodzącego Mesjasza - Syna Bożego.

Wieniec adwentowy - wykonany z gałązek drzew iglastych z czterema świecami, które zapala się kolejno w każdą niedzielę. Zapalanie świec oznacza czuwanie i gotowość na przyjście Chrystusa. Wiąże się to ze słowami Chrystusa, który określał siebie mianem 'światłości świata'. Pierwsza świeca - symbol przebaczenia przez Boga nieposłuszeństwa Adama i Ewy. Druga świeca - symbol wiary patriarchów Narodu Izraelskiego jako wdzięczność za dar Ziemi Obiecanej. Trzecia świeca - symbol radości króla Dawida, który celebruje przymierze z Bogiem. Czwarta świeca - symbol nauczania proroków, głoszących przyjście Mesjasza. W Wigilię Bożego Narodzenia wszystkie palące się świece stanowią symbol bliskości 'przyjścia' Jezusa. Światło świec w wieńcu oznacza nadzieję. Zieleń stanowi symbol trwającego życia. Natomiast kształt kręgu symbolizuje wieczność Boga, który nie ma początku ani końca, oraz wieczność życia Chrystusa.

Lampion adwentowy: zapalany w czasie Mszy roratnich poświęconych czci NMP jest jednym z symboli czasu Adwentu i oznaką naszego czuwania oraz gotowości do ruszenia w drogę zgodnie z zachętą naszego Pana Jezusa Chrystusa: 'Niech będą przepasane biodra wasze, a w rękach waszych niech płoną pochodnie' (Łk 12, 35).

Warto wiedzieć:

1. Roraty sprawowane są w Adwencie codziennie, poza niedzielami (I, II, III i IV niedziela) oraz uroczystością Niepokalanego Poczęcia NMP (8 grudnia). Eucharystia podczas rorat rozpoczyna się przy wygaszonym oświetleniu kościoła; światła zapalane są dopiero podczas uroczystego hymnu 'Chwała na wysokości Bogu'. Jest to jeden z nielicznych przypadków w roku liturgicznym, kiedy hymn ten śpiewa się każdego dnia (za wyjątkiem 4-ech niedziel).

2. III Niedziela Adwentu nazywana jest Niedzielą Różową lub - z łaciny - Niedzielą GAUDETE. Nazwa ta pochodzi od słów antyfony na wejście: 'Gaudete in Domino', radujcie się w Panu. Szaty liturgiczne mogą być - wyjątkowo - koloru różowego, a nie, jak w pozostałe niedziele Adwentu, fioletowe. Teksty liturgii tej niedzieli przepełnione są radością z zapowiadanego przyjścia Chrystusa.

(za: podegrodzie.diecezja.tarnow.pl)